Arabuluculukta Avukatın Rolü

ArabuluculuktaAvukatın Rolü

Arabuluculuk sürecinde,müvekkilin menfaatini kendi menfaatinden üstün tutan, arabuluculuğa inanan veteşvik edip, müvekkilini bilgilendiren bir Avukat; kanımca arabuluculuksürecinin olumlu bir şekilde sona ermesini sağlayacak en önemli unsurlardandır.Bu konuda ülkemizin değişik şehirlerinde sempozyumlar düzenlenmekte ve taraflarile avukatlar, bilinçlendirilmeye çalışılmaktadır. Bunlardan birinde konuşmayapan, İngiltere’ de yaklaşık 40 yıl avukatlık, 26 yıl da arabuluculuk yapmışAndrew Goodman’ın tarafıma gönderilen konuşmasını yararlı olacağı düşüncesiyleaşağıda yer veriyorum:

“ØBu durumda, arabuluculukta avukatın rolü; · Avukat sorunu iyianaliz etmeli, · Müvekkil buradaki riskleri nasıl algılar?Haklı olmak mı önemli yoksa daha iyi bir konuma geçmek mi? ·Avukat, sürece kimlerin katılması gerektiği konusunda müvekkilini uyarmalıdır.Arabuluculuk sürecine kimler dahil olmalıdır? Arabuluculuk taraflarınihtiyacını kucaklar. Ayrıca bu süreçte, tarafların endişelerine odaklanarak,uyuşmazlıktan etkilenecek kurum ve kişilerin analizi de mümkündür. Böyleliklebu süreç sadece uyuşmazlık taraflarını değil; bu uyuşmazlık nedeniyle hukukiihtilaf yaşayacak, bundan etkilenecek her kim olursa onların da çıkarlarınınkorunmasını sağlar. Bu yüzden gerektiğinde iş yerinin ortağı ya da eş ya dakardeş bu sürece dahil edilmelidir. Sonuçtan etkilenecek olmasının yanı sıra,belki de doğru karar verici “o”dur. · Avukat sürecinolumlu ve olumsuz yönleri hakkında müvekkilini bilgilendirmelidir.“Arabuluculuk kusursuz bir uyuşmazlık çözüm yoludur.” denemez. Avukatmüvekkiline risk analizini sunmalıdır. ü Mahkemede dahateknik bir açıdan ele alınması gereken bir konu olabilir. üSorun, bir dizi uyuşmazlığa sebep olabilir. ü Kimisi mahkemedeaklanmak isteyebilir.(“Benim için maliyet önemli değil. Mahkemede haklılığımtespit edilsin.” diyen olabilir.) · Avukat,arabuluculuk yolunu tercih ettiğinde, davadan elde edemeyeceği şekilde,müvekkilin tatminini hat safhada sağlamış olabilir; çünkü arabulucu, “hukuki”-“ticari”-“duygusal” alanlarda denge bulur. Hakim bunu yapamaz. ·“Avukat kazanamaz” gerçeği vardır; *”Avukat davayı kazanmaz. Bir davakazanılmışsa müvekkil zaten haklı olduğundan kazanılmıştır.” *”Müvekkil haksızolduğundan ya da haklılığını ispatlayamadığından dava kaybedilmez. Avukat odavayı kaybetmiştir. “ J Arabuluculukta ise avukatın işi kazanmakdeğildir. 6 ðArabuluculukta avukatın görevi, müvekkili ile “müzakere edilmiş en iyi sonucubulmak”tır. Arabuluculukta, müvekkilin kabul edebileceği bir sonuç, yanimüvekkil için tatminkar bir sonuç ortaya çıkar. Mahkemede %50 oranda başarışansınız var. Ya kaybedersiniz ya kazanırsınız; ancak Türkiye’de şu ana kadargelinen noktada %93 başarıdan söz edilebiliyorsa, avukatın müvekkilini busüreci denemeyi teklif etmesi gerekir. Bu başarı oranı dikkate alındığındaarabuluculuk, kendi kendini pazarlayabilen bir sistemdir. Avukatın müvekkilininsorununu, kısa sürede, onu tatmin edecek bir çözüme kavuşturma olasılığı%93’tür. ·Davalar söz konusu olduğunda avukat, taksi şoförü gibidir. Müvekkil arkayaoturur. Avukat sayacı açar. Mahkemede dava açıp sonuca doğru giderler. Hukukitaksinin, sıradan taksiden farkı; hukuki takside müşteri, yolculuğun yarısınagelindiğinde kapının kilitli olduğunu fark eder. Avukatlar, arabuluculuksürecinin ücretlerini etkileyeceği yönünde korku yaşamaktadırlar. Halbukiarabuluculuk yolunda uyuşmazlık hemen çözüleceğinden, ücretlerini da daha hızlıalacaklar. Bu yüzden ücret nedeniyle arabuluculuk yolundan çekinmeleri yanlışbir bakış açısıdır. · Öte yandan arabuluculuk entelektüelolarak ya da akademik ele alınmamalı. Müvekkil neye ihtiyaç duyuyorsa ona görekarar verilmeli. Tacir ve ticarethane söz konusu ise belirsizlik durumu, risklerele alınmalı. Her olayda “arabuluculuk olur” denmemeli. Avukat arabuluculuk nezaman/hangi aşamada olmalı onu düşünmeli. Sadece “Olmalı mı? – Olmamalı mı?”diye de düşünmemeli; yani hangi aşamada uygun onu da dikkate almalı. ·Avukat dava sürecinde müvekkilinin ticari gereksinimi düşünmek zorundaolmayabilir. Hukuk karşısında müvekkilini temsil etmek önemlidir onun için.Müvekkilini, “dava sürecinde ne olur”, “süreç nasıl ilerler” konularındabilgilendirmesi yeterlidir. Arabuluculukta ise avukat olayı tüm yönleri ilebilmeli ve hakim gibi düşünüp müvekkili üzerindeki sonuçları görmelidir. ·Dava söz konusu olduğunda avukat dar bir bakış açısı ile bakmak zorundadır. Azönce ifade edildiği gibi; müvekkilinin ticari gereksinimlerini düşünmek zorundadeğildir. Burada buz dağı ilkesine değinmek gerekir. Uyuşmazlıklarda, buzdağında olduğu gibi asıl sorun görünmeyen yerdedir. Adalet sistemi yüzeyebakar. Olgulara, yasalara ve tarafların konumlarına bakar. Arabuluculukta isebuz dağının altına da bakılır. Avukat olarak müvekkili dinlerken: “Bunun siziniçin ne kadar önemli olduğunu biliyorum; ama bu hukukun konusuna girmiyor.”dersiniz. Müvekkiliniz özel bir sonuç istiyorsa, mahkeme bu özel sonucu kabuletmez. Özür dilesin karşı taraf derse ne olacak? Dar odaklanma, müvekkil içingerçekten önemli olan hususu algılayamamamıza neden olur. Müvekkil için önemliolan konu, buz dağının altındadır. Pek çok uyuşmazlık yanlış anlamadan,duygusal sebeplerden kaynaklanır. Mahkemeler bu duygular üzerinde durmaz. Hukukbu beklentiyi önemsemez. Arabuluculukta suyun daha da derinine inerek;“endişe”, “hissiyat”, “inanç”, “değerler” ve “korkular” gibi hususları buluruz.”