iş hukukunda zorunlu arabuluculuk

işhukukunda zorunlu arabuluculuk

iş hukukunda zorunluarabuluculuk veya bir başka ifadeyle dava şartı arabuluculuk gündemdedir. Buzorunluluk; 5521 sayılı İşMahkemeleri Kanunu’nun değiştirilmesi ile gerçekleştirilecektir. Bu çerçevedeİş Mahkemeleri Kanun Tasarısı[1] 23.03.2016 tarihindeilgili kurum ve kuruluşların görüşüne sunulmuştur. Taslak Kanun’da işmahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usulleri yeniden düzenlenmekte veKanun ile Türk Hukuku’nda ilk defa olarak iş yargılamalarında zorunluarabuluculuk (dava şartı) müessesesi düzenlenmektedir.

1.Zorunlu Arabuluculuk ve Zorunlu Arabuluculuğa Başvurulmamasının Sonuçları

Taslak Kanun’un 3.Maddesi ile Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi alacağıile işe iade talebiyle açılacak davalarda, dava açılmadan önce arabuluculuğabaşvurmak zorunluluğu getirilmektedir. Aksi halde yani sayılan davalarla ilgiliolarak arabulucuya başvurulmaması halinde dava 6100 sayılı HMK m.115 uyarınca davaşartı yokluğundan ötürü reddedilir.

2.Zorunlu Arabuluculukta İzlenecek Usul

Taslak Kanunun 3.Maddesinin 2 ve 3. Fıkralarında düzenlendiği üzere zorunlu arabulucuya başvurukarşı tarafın, karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşimyerindeki veya işin yapıldığı yerdeki arabuluculuk merkezine, arabuluculukbürosu kurulmayan yerlerde ise adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonutarafından görevlendirilen sulh hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüğüneyapılır. Arabuluculuk Daire Başkanlığı, sicile kayıtlı arabuluculardan bu maddeuyarınca arabuluculuk yapmak isteyenleri, varsa uzmanlık alanlarını dabelirterek, görev yapmak istedikleri adli yargı ilk derece mahkemesi adaletkomisyonlarına göre listeler ve listeleri ilgili komisyon başkanlıklarınabildirir. Arabulucu, bu listeden taraflarca belirlenir. Tarafların herhangi birarabulucu üzerinde anlaşamamaları halinde görevlendirme, arabuluculuk merkezitarafından yapılır.

3.Arabulucunun Görevleri

Taslak Kanuna göre Arabulucuher türlü iletişim vasıtasını kullanarak tarafları görevlendirme konusundabilgilendirir ve ilk toplantıya davet eder. Arabuluculuk müzakereleri sonucundason tutanağı düzenler, görüşmelerin tamamlandığını arabuluculuk bürosuna derhalbildirir ve son tutanağın bir örneğini gönderir. Arabulucu, yapılan başvuruyugörevlendirildiği tarihten itibaren üç hafta içinde sonuçlandırır. Bu sürezorunlu hallerde arabulucu tarafından en fazla bir hafta uzatılabilir.

4.Arabuluculuk Ücreti

Tarafların arabulucu huzurunda anlaşmaları halinde,arabuluculuk ücreti, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin[2] İkinci Kısmına göre aksikararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde karşılanır. Bu durumda ücret,Tarifenin Birinci Kısmında belirlenen iki saatlik ücret miktarından az olamaz.Tarafların arabulucu huzurunda anlaşamaması halinde ise, arabuluculukgörüşmelerinin ilk iki saatlik bölümü Hazineden, iki saati aşan kısmı ise aksikararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde, Arabuluculuk Asgari ÜcretTarifesinin Birinci Kısmına göre karşılanır.